Kwestia dochowania należytej staranności przez przedsiębiorców w ramach podejmowania współpracy z kontrahentami wciąż budzi w środowisku biznesowym spore emocje. Niejednolita praktyka organów podatkowych, w tym częste podważanie dochowania należytej staranności jest zmorą przedsiębiorców. Spory z organami podatkowymi prowadzone są latami, a ostatecznie i tak trafiają do sądów.
Dochowanie Należytej Staranności w Karuzeli VAT
W najnowszym orzecznictwie dotyczącym dochowania należytej staranności Naczelny Sąd Administracyjny (m.in. w wyroku z dnia 21 stycznia 2020 r., sygn. akt: I FSK 323/18) stanął po stronie przedsiębiorców. Uznał bowiem, że jeżeli w wyniku przeprowadzonej przez fiskusa kontroli nie stwierdzono uchybień w transakcjach wewnątrzwspólnotowych to przedsiębiorca, który kontynuował współpracę z kontrahentem, dając wiarę sporządzonemu protokołowi kontroli podatkowej dochował w tym zakresie należytej staranności.
Sąd stwierdził, że w takiej sytuacji podatnik miał prawo działać w zaufaniu do organów podatkowych, które de facto w ramach przeprowadzonej kontroli również winny wykazać się należytą starannością w wykryciu nieprawidłowości. Uznano, że z powodu późniejszego ujawnienia oszustwa nie można przedsiębiorcy przypisywać winy i braku dochowania należytej staranności.
Z naszej praktyki wynika, że organy podatkowe w ramach prowadzonych postępowań kontrolnych czy też podatkowych nierzadko ograniczają się jedynie do zanegowania dochowania należytej staranności przez przedsiębiorców, nie podając przy tym przekonujących argumentów. Sytuacje takie, podobnie jak w opisywanym przypadku mają miejsce, nawet gdy wcześniej te same organy stwierdziły brak nieprawidłowości w ramach przeprowadzanych transakcji.
Droga do udowodnienia braku winy po stronie przedsiębiorców jest długa i często kończy się przed sądami administracyjnymi, ale jak pokazuje powyższy przypadek- możliwym jest zakończenie postępowania na korzyść podatnika i wykazanie, że jednak należytą staranność dochował. W naszej ocenie przytoczone orzeczenie z pewnością przyczyni się do rozstrzygania sporów na korzyść podatników i będzie często wykorzystywane przez doradców podatkowych w boju z fiskusem.
Kancelaria Podatkowa Rzeszów
